Uitgaan van mogelijkheden!

Je hebt een goede baan, je hebt het naar je zin en ineens gaat het niet meer. Dan openbaart zich een ziekte die je leven op de kop zet. Of je krijgt zoveel last van je aandoening, dat het werk niet meer lukt. Dit overkwam drie mensen die centraal staan in dit artikel, namelijk Pia, Leontien en Fred.

Met een loopbaancoach gingen ze op zoek naar hun wensen en mogelijkheden en kozen ervoor om, vanuit hun WAO-, WIA- of Wajong-uitkering, begeleid te worden naar zelfstandig ondernemerschap.

De stap naar ondernemerschap.

Pia: “In 2002 ben ik gedeeltelijk afgekeurd wegens twee chronische ziekten. Stressvolle situaties zijn funest voor mij. Verdriet, (werk)druk, hitte, lange reistijd kunnen leiden tot een shock, waarbij onmiddellijke behandeling met medicatie noodzakelijk is. Ik werkte als adviseur MKB-bedrijven, een drukke baan die ik niet meer vol kon houden. In 2006 volgde ontslag wegens reorganisatie. Ik realiseerde me dat een baan op academisch niveau niet meer mogelijk was. In banen onder mijn niveau kon ik mijn ei niet kwijt. Via een re-integratietraject (her)ontdekte ik mijn passie: schrijven. Ik volgde schrijfcursussen en ging verhalen, gedichten en kinderteksten schrijven (zie kader) en onderzocht met mijn loopbaancoach de stap naar zelfstandig ondernemerschap.”

Leontien deed na het behalen van haar hbo-diploma maatschappelijk werk administratieve ervaring op in verschillende organisaties. Toen ze enkele jaren geleden te horen kreeg dat ze het syndroom van Asperger heeft, begreep ze waarom ze tegen problemen aanliep in haar werk. Tijdens het IRO-traject dat ze vanuit haar Wajong-uitkering kreeg ontstond het idee voor zelfstandig ondernemerschap. 

Leontien: “Als zelfstandige hoef ik niet meer de hele week op kantoor te zitten en kan ik toch mijn ervaring inzetten. Dat geeft me rust. Ik kan mijn eigen tempo bepalen en mijn tijd zelf indelen. Als ik thuis kan werken krijg ik minder prikkels en lukt het mij beter om mijn grenzen te bewaken.” 

Fred was dertig jaar met veel plezier makelaar OG (onroerend goed) en hypotheekadviseur. Zonder het te weten bleek hij een sociale fobie te hebben, ook wel sociale angststoornis genoemd. Op zijn werk ging het niet meer en Fred meldde zich ziek. “Tijdens mijn ziekteperiode heb ik 2,5 jaar gedrags- en psychotherapie gehad. Uiteindelijk werd ik voor 45% arbeidsongeschikt verklaard. Tijdens mijn ziekte deed ik vrijwilligerswerk: buddy van een psychiatrische patiënt en PC-les aan daklozen en verslaafden. Daar kwam ik in aanraking met mensen in financiële nood. Die bood ik vervolgens gratis financieel advies; ook begon ik aan de opleiding tot budgetcoach. Zo kon ik mijn jarenlange kennis en ervaring op een zinvolle manier inzetten.

Corebusiness 

Pia: “In mijn loopbaantraject ontwikkelde ik als aanbod: boeken schrijven in opdracht van bedrijven of particulieren.Dit kunnen bijvoorbeeld boeken zijn voor jubilarissen, mensen die met pensioen gaan of ouderen en zieken die hun levensverhaal willen laten optekenen. Mijn coach Erik zei: “Schakel je netwerk in, maak een proefboek en vraag alleen onkostenvergoeding.” Zo kreeg ik al snel twee opdrachten; inmiddels ben ik met mijn vierde betaalde opdracht bezig. Ik maakte een PR-plan voor actieve acquisitie: persberichten naar allerlei kranten, mailings naar PZ-afdelingen en mijn netwerk benaderen via LinkedIn. Ik plan de komende tijd één acquisitie- of netwerkgesprek per week.” 

Leontien heeft vanaf augustus 2010 haar eigen bedrijf:10 Ondersteunende werkzaamheden. “Ik neem mensen allerlei administratieve en/of secretariële klussen uit handen, het invoeren van gegevens, research op internet en corrigeer- of typewerk. Daarnaast pas ik op huizen en verzorg ik huisdieren: werk waar particulieren of bedrijven niet aan toe komen. Mijn tijden en uren stem ik af op wat gezien mijn beperking mogelijk is. Alleen bij het vinden en houden van klanten heb ik hulp nodig van mijn loopbaancoach. Zij stimuleert mij, helpt mij omgaan met onzekerheden en kijkt samen met mij naar nieuwe opdrachtgevers en hoe ik mijn diensten optimaal in de markt kan zetten.” 

Fred heeft als corebusiness gekozen voor budgetcoach en aankoopmakelaar OG. “Als budgetcoach help ik mensen om weer overzicht te krijgen in hun geldzaken en om een plan van aanpak op te stellen waarmee zij financiële zorgen kunnen oplossen. Vaak komt het neer op schuldsanering en op het herzien van het bestedingspatroon. Door mijn ziektegeschiedenis en therapie heb ik geleerd om grenzen te stellen. Als zelfstandig ondernemer kan ik mijn eigen tijd makkelijker indelen dan bij een organisatie. Ik heb veel te danken aan mijn loopbaancoach. Hij is een klankbord en reikt tools en literatuur aan om mijn eigen onderneming verder vorm te geven.” 

De loopbaancoach, ook zelfstandig ondernemer 

Niet iedereen met een ziekte of arbeidshandicap is echter geschikt om zelfstandig ondernemer te worden. Om dit te onderzoeken, zetten de geïnterviewde loopbaancoaches de E-scan ondernemerstest in. Erik van ChangeCreators werkt hiermee: “Het is een mooi instrument om cruciale ondernemersvaardigheden inzichtelijk te maken: prestatiegerichtheid, zelfstandigheid, dominantie, sociale oriëntatie, effectiviteit, doorzettingsvermogen, marktgerichtheid, creativiteit, flexibiliteit en risicobereidheid.

In een persoonlijk rapport komen, behalve je ondernemersprofiel, conclusies te staan over jouw ondernemerschap en welke strategie je het beste kunt volgen. Op basis daarvan bespreken we verdere stappen.” Al pratend met de loopbaancoaches komen deskundigheden naar boven die je als loopbaanprofessional in huis moet hebben om een ‘AG-kandidaat’ te begeleiden naar zelfstandig ondernemerschap: 

• Cliënt: onderzoeken en verder ontwikkelen van ondernemersvaardigheden in relatie tot diens (fysieke en psychische) belastbaarheid; 
• Markt: adviseren over ondernemersplan, doelgroepenanalyse, concurrentieanalyse en sterktezwakte analyse van product/dienst; 
• Financiën: adviseren over haalbaarheid, kosten/baten, financieringsmogelijkheden, kredietaanvragen, exploitatie; 
• Marketing: adviseren over het in de markt zetten van het product/de dienst, hoe kom je aan klanten, acquisitie doen, gebruik van social media, PR en communicatie; 
• Overige: kennis over vergunningen, opleidingen en wet- en regelgeving voor deze specifieke doelgroep, zoals uitkering versus eigen onderneming, zelfstandigenaftrek, omgaan met UWV en Belastingdienst, plaatsingscriteria UWV. En de weg weten naar andere deskundigen, zoals een financieel adviseur of bank. 

Conclusies 

Een eigen onderneming kun je niet alleen starten vanuit de WW, maar ook vanuit de WAO/WIA of Wajong. Niet alleen door het UWV, maar ook door gemeenten en de KvK worden speciale trajecten en loopbaancoaches aangeboden. Heb je hier hulp bij nodig, aarzel dan niet contact met ons op te nemen.

In dit artikel zijn drie enthousiaste arbeidsgehandicapten aan het woord geweest over het omgaan met hun beperkingen en het vormgeven van een zinvolle toekomst. Zij laten zien dat het mogelijk is om met een arbeidshandicap succesvol te zijn als zelfstandige. Sterker nog, zelfstandig ondernemerschap heeft hen de unieke mogelijkheden geboden om de eigen voorwaarden te creëren die nodig zijn om met plezier en succes aan het werk te kunnen blijven. 

Gepubliseerd in Loopbaanvisie door Jacqueline Kruunenberg