Wat wil jij worden als je later groot bent?

De meeste mensen hebben er ooit één gedaan, ergens in de derde klas op de middelbare school. Een beroepskeuze test. En wat daaruit kwam? “Ja dat ik iets met dieren moest gaan doen, maar daar had ik dus niks aan”. Dat is meestal het enige antwoord dat ik krijg op de vraag of zij ervaring heeft met het maken van een beroepskeuzetest. Weet je het nog, dat je moest kiezen tussen twee beroepen, timmerman of bibliothecaresse, en wat je dan het leukst vond. Nou, geen van beiden?

Maar wat dan wel …

Wat past er echt bij mij, en dus ook bij mijn karakter en mijn kwaliteiten. Is daar wel een specifiek beroep voor of kies ik op basis van werkomgeving en takenpakket?

Beroepskeuze is niet meer zo eenvoudig als dat het vroeger was. Je ging doen wat je vader deed, of je ging doen waar er vraag naar was. Werken deed je voor geld en de arbeidsmarkt was overzichtelijk. Functies helder omschreven en als je zei wat je van beroep was dan begreep iedereen wat dat inhield. En als je eenmaal had gekozen, dan zat je voor de komende tien jaar goed.

Tegenwoordig is dat wel een beetje anders. Oude beroepen verdwijnen, nieuwe functies komen ervoor in de plaats. Je bent consultant, maar waarvan dan? Je doet iets op het gebied van beleid, maar wat houdt dat dan in concreet? Je bent goed in mensen aan elkaar verbinden, je bent analytisch ingesteld, je bent communicatief sterk, je vindt het leuk om te verkopen, je kan “out-of-the-box” denken, je hebt affiniteit met techniek, ICT of met het sociale domein. Ook zelden komt het voor dat je uiteindelijk werkt in datgene waar je voor bent opgeleid. En als je dan een opleiding hebt gedaan in de psychologie, bedrijfskunde, marketing of communicatie dan kan je “praktisch alles”.

Een werkgever kijkt niet meer naar opleiding, hij kijkt naar je motivatie, je competenties en naar ervaring. En ja, die opleiding heb je dus wel maar die ervaring nog niet wanneer je pas bent afgestudeerd. Dus volgen er periodes van werkervaringsplekken en tijdelijke contracten waarin je met een beetje geluk ook inzicht krijgt in wat je goed kan en wat je leuk vindt. Met een beetje pech blijf je ronddwalen of zit je bij een organisatie waar je je niet thuis voelt maar kan je er niet de vinger op leggen wat maakt dat dat zo is.

Van reactief naar proactief!

Dan kan het helpen als er iemand is die met je meedenkt en helder in kaart kan brengen wat je drijfveren zijn, welke vaardigheden je al hebt ontwikkeld en welke organisatiecultuur bij jou past. Die het plaatje wat dan ontstaat kan thuisbrengen in een functieomschrijving, takenpakket of werkomgeving, en ook inzicht geeft in wat juist niet bij jou past. Dan hoef je niet te wachten totdat er een keer een leuke vacature voorbijkomt, maar weet je zelf de voor jou juiste organisaties te vinden en benaderen.

Vooral met het oog op de toekomstige arbeidsmarkt, waarin flexibiliteit, leervermogen, innovatie en ondernemerschap centraal staan kan ik niet genoeg benadrukken: weet wie je bent, wat bij je past en waar je toe in staat bent. Werk hard, blijf klimmen, maar zorg dat je ladder tegen de juiste muur staat.